Zorgen om de oogst

15b - maandag 8 juni

Het fatale schot viel op 28 juni en in de dagen daaropvolgend brak de oorlog uit. Het was aan het begin van de zomer. De velden stonden zwaar van rijpend graan en overal werd druk gewerkt om het hooi binnen te halen. En toen, opeens, was daar de mobilisatie.

Jonge mannen werden opgeroepen om in  het leger te gaan en het duurde niet lang of de paarden werden gevorderd. De sterkste en beste dieren werden het eerst  geselecteerd voor 'de dienst aan het vaderland'.

De gevolgen waren ingrijpend. In die tijd werd het graan nog met de zicht (een kleine zeis) en pikkel gemaaid. Zwaar werk wat door de mannen gebeurde. De vrouwen trokken achter de maaiers aan en bonden het graan op schoven die te drogen werden gezet tegen elkaar aan.

Als na een aantal weken de schoven droog waren, moest alles naar de boerderij gebracht worden. Met paard en wagen. De mannen staken de schoven met de riek naar boven, de vrouwen laadden de wagen. En in het najaar werd alles gedorst op de dorsvloer. Ook dit ging toen nog veel met de hand. Het was zwaar werk dat nu veel door de vrouwen en de oudere mannen moest gebeuren.

De zorg voor het vee werd ook een taak voor de vrouwen. Daar waar boerinnen al traditioneel voor het kleinvee zorgden, moesten ze nu ook voor de koeien en stieren zorgen. De koeien melken deden ze sowieso al, maar wie het ooit gedaan heeft, weet dat de gemiddelde stier niet altijd even handelbaar is...

Het laat zich raden dat er op het platteland grote problemen ontstonden toen zoveel mannen en paarden weg waren. Het is bekend dat Engelse soldaten, van wie er veel boerenjongens waren, aan het begin van de oorlog vaak een handje hielpen met het binnenhalen van de oogst toen ze doortrokken in het Bassin Parisien.

Algemeen was toen nog de verwachting dat de oorlog kort zou duren. De Franssen verwachtten 'terug te zijn voor de wijnoogst' en de Duitsers gingen ervan uit dat ze thuis zouden zijn 'mit Weihnachten'. Het mocht niet zo zijn.

In de vier jaar die de oorlog zou duren, zou door het gebrek aan mankracht en lastdieren een zware wissel worden getrokken op vrouwen, kinderen en oude mensen. Zij waren immers de enigen die nu nog voor het vee konden zorgen en de oogst konden binnenhalen. En dat terwijl ze toch al gebukt gingen onder de zorg en het verdriet om hun geliefden aan het front.