11c - donderdag 4 juni
Verdun. In 1916 vond hier gedurende tien maanden een krachtmeting plaats tussen de Fransen en de Duitsers. Het werd een veldslag die zijn weerga niet kent. Niet in wreedheid, niet in gevolgen en zeker niet in de laatste plaats in aantallen slachtoffers.
Wat was er nou zo speciaal aan Verdun? Het is een klein vestingstadje dat behoorde tot de eerste ring van forten die volgens het Plan XVII waren opgetrokken tussen de Frans-Duitse grens en Parijs. Tot zover niks speciaals.
In 1916 vielen de Duitsers het stadje aan de Maas aan, rukte binnen een paar dagen een kilometer of tien op, werden tot staan gebracht en vervolgens bleef het front zes maanden onbeweeglijk. Daarna dreven de Fransen de Duitsers terug tot waar ze vandaan gekomen waren. Toen was het klaar. De prijs van deze tien maanden durende slag: meer dan een miljoen (!!) slachtoffers aan beide kanten, waarvan zo'n 400.000 doden. Niemand was er ook maar iets mee opgeschoten...
De verhalen over de gruwelen die zich hier hebben afgespeeld zijn talrijk, maar ik ga ze niet herhalen. Ze zijn gewoon te erg.
Verdun liep zo vreselijk uit de hand doordat zo een paar dingen desastreus op elkaar inwerkten. In de eerste plaats werd Verdun door de Fransen gezien als een kroonjuweel. De citadel is nog gebouwd door de beroemde bouwmeester Vauban en was ook in 1914 niet gevallen. Het was voor Frankrijk een belangrijke symbolische plek geworden die ze nooit wilden opgeven.
En precies dat was hun achilleshiel geworden. De leider van het Duitse leger, generaal Von Falkenhayn, wist dit en had aan de keizer het voorstel gedaan de stad te laten 'ausbluten'. Hij zette zoveel manschappen en materieel in dat ze Verdun nét niet konden innemen. Zijn eigen Duitse officieren wisten van niks. Zij dachten dat ze een faire kans maakten om de stad in te nemen, maar daar ging het Von Falkenhayn helemaal niet om, maar dat kon hij natuurlijk niet zeggen want dan hadden zijn mannen niet gevochten.
De Fransen ondertussen vochten als leeuwen om de stad niet te laten vallen. Het Franse leger had in die tijd het principe 'se battre à l'outrance'. Dat betekent zoveel als 'nooit opgeven'. Door dit dappere - maar domme - principe zijn honderdduizenden mannen onnodig gesneuveld. Allemaal pour la Gloire de la Patrie.
Wat Von Falkenhayn écht wilde, was dat de Fransen voor eens en altijd uitgeschakeld zouden worden als militaire grootmacht. Daarmee zouden de Britten hun bondgenoot kwijt zijn. En op die manier zou Duitsland de oorlog winnen en kon het gunstige condities afdwingen. Daardoor moest het Franse leger wel leeggebloed worden en waar kon dat nu beter dan op een plek als Verdun die symbolisch zo veel voor de Fransen betekende?
Al met al een duivels slim spel van Von Falkenhayn waarmee hij een miljoen mannen opofferde voor zijn eigen megalomane plannen. 'Verdun soll ausbluten...' Het bloedt op sommige plekken nog steeds.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten